แผ่นดินไหวรุนแรงในเมียนมา Thai PBS Verify พบการรายงานอ้างภาพแผ่นดินแยกขนาดใหญ่เป็นภาพของ "รอยเลื่อนสะกาย" ในเมียนมา แต่จากการตรวจสอบพบเป็นเพียงภาพที่สร้างจาก AI เตือนอย่าหลงเชื่อหลังคนแห่แชร์ไปกว่า 1,000 ครั้ง
แผ่นดินไหวรุนแรงในเมียนมา ที่ส่งผลกระทบต่อประเทศไทยอย่างรุนแรงเมื่อวานที่ผ่านมา ได้ทำให้เกิดความเสียหายและการสูญเสีย ยิ่งไปกว่านั้นหลังจากเหตุการณ์ดังกล่าวเกิดขึ้น กลับมีการแชร์ภาพที่กำลังเป็นไวรัลบนโซเชียลมีเดีย ที่อ้างว่าเป็นภาพของ “รอยเลื่อนสะกาย” (Sagaing Fault) ที่เกิดขึ้นใน หลังจากเกิดแผ่นดินไหวครั้งใหญ่ที่ผ่านมา
แหล่งที่มา : Facebook
เราพบเพจที่ชื่อ “อาสาปทุม” โพสต์ภาพระบุข้อความ “ภาพรอยเลื่อนสะกาย – ยักษ์หลับแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ : สาเหตุแผ่นดินไหวที่ไทยและเมียนมา” ซึ่งภาพดังกล่าวมีผู้สนใจกดถูกใจไปกว่า 760 ครั้ง และแชร์ภาพดังกล่าวไปแล้วถึงกว่า 1,100 ครั้ง

เมื่อเรานำภาพดังกล่าวไปทำการตรวจสอบด้วยเครื่องมือตรวจสอบภาพของ Google Lens และพบว่าภาพดังกล่าวไปตรงกับแหล่งอื่น ๆ อีก 2 ที่ด้วยกัน ได้แก่ นี่ และ นี่

อย่างไรก็ตามจากการตรวจสอบพบว่า โพสต์จากทั้ง 2 แหล่ง มีการโพสต์ที่ช้ากว่าโพสต์ของเพจ “อาสาปทุม” ที่ได้มีการตรวจสอบ จึงไม่ใช่แหล่งต้นทางของภาพดังกล่าว
เราจึงนำภาพดังกล่าวไปตรวจสอบด้วยเครื่องมือตรวจสอบภาพจาก AI ซึ่งผลการตรวจสอบพบว่า ร้อยละ 99 ถูกสร้างจาก AI ของ midjourney (ลิงก์บันทึก)

รอยแยกลักษณะนี้มีจริงหรือไม่
เราพบว่ารอยแยกที่คล้ายกับภาพดังกล่าว มีอยู่จริงในประเทศจีน โดยเป็นรอยแยกขนาดใหญ่ ในเมืองผิงหลู มณฑลซานซี บนที่ราบสูง Loess ซึ่งเป็นพื้นที่สูงทางตอนเหนือของจีน
รอยแยกดังกล่าวมีพื้นที่ครอบคลุมประมาณ 400,000 ตารางกิโลเมตร เกิดจากการเคลื่อนตัวของเปลือกโลก และมีความยาวประมาณ 10 กิโลเมตร ซึ่งไม่ใช่รอยเลื่อนสะกาย และไม่เกี่ยวข้องกับรอยเลื่อนสะกายแต่อย่างใด
ข้อแนะนำเมื่อได้ข้อมูลเท็จนี้ ?
เราสามารถตรวจสอบภาพต่าง ๆ ด้วยตัวเองเบื้องต้นได้ดังนี้